ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΟΙ ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ

Κείμενο 25:

Neminem credideritis patriae consulturum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis.

Υπόθεση: nisi + υποτακτική ΠΡΚ (consulueritis)
Απόδοση: απαρέμφατο ΜΕΛΛ (consulturum esse) Επειδή η απόδοση δεν είναι κύρια πρόταση αλλά ειδικό απαρέμφατο

( πλάγιος λόγος κρίσης) , ο υποθετικός λόγος είναι εξαρτημένος. Μετατρέπουμε τον πλάγιο λόγο σε κύρια πρόταση κρίσεως:  nemo patriae consulet, Αφού η  απόδοση είναι οριστική, συνεπάγεται ότι ο υποθετικός λόγος είναι α’ είδους και έτσι η υπόθεση πρέπει να εκφέρεται με οριστική .Ανεξάρτητος ο υποθετικός λόγος θα έχει την εξής μορφή:

nemo patriae consulet, nisi vos ipsi patriae consulueritis.
nisi + οριστική Σ.Μ. (consulueritis): υπόθεση
 οριστική ΜΕΛΛ. (consulet):απόδοση
Α΄ Είδος – Ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον .

Κείμενο 37:

In eum locum res deducta est, ut, nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit, salvi esse nequeamus.
Υπόθεση:  nisi + υποτακτική ΠΡΚ (subvenerit)
Απόδοση:  υποτακτική ΕΝΣ σε δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση (nequeamus) Επειδή η απόδοση δεν είναι κύρια πρόταση αλλά δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση, ο υποθετικός λόγος είναι εξαρτημένος. Μετατρέπουμε τη δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση σε κύρια πρόταση κρίσεως: salvi esse nequimus. Ανεξάρτητος ο υποθετικός λόγος θα έχει την εξής μορφή:

nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit, salvi esse nequimus.
nisi + οριστική Σ.Μ. (subvenerit) υπόθεση
 οριστική ΕΝΣ σε κύρια πρόταση (nequimus) απόδοση
Α΄ Είδος – Ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον

Κείμενο 42:

Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, neminem tam stultum fore, neminem tam improbum (ενν. fore).
Υπόθεση:   si + υποτακτική ΠΡΚ (pervenerit)
Απόδοση:   απαρέμφατο ΜΕΛΛ (fore).

Επειδή η απόδοση δεν είναι κύρια πρόταση αλλά ειδικό απαρέμφατο( πλάγιος λόγος ), ο υποθετικός λόγος είναι εξαρτημένος. Μετατρέπουμε τον πλάγιο λόγο σε κύρια πρόταση κρίσεως:

 nemo tam stultus erit, nemo tam improbus (ενν. erit). Αφού η  απόδοση είναι οριστική συνεπάγεται ότι ο υποθετικός λόγος είναι α’ είδους και έτσι η υπόθεση πρέπει να εκφέρεται με οριστική .Ανεξάρτητος ο υποθετικός λόγος θα έχει την εξής μορφή:

si iste in Manliana castra pervenerit, nemo tam stultus erit, nemo tam improbus (ενν. erit).
si + οριστική Σ.Μ. (pervenerit): υπόθεση
 οριστική ΜΕΛΛ. (erit ): απόδοση
Α΄ Είδος – Ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον

Κείμενο 45:

Curat et providet ne, intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur.
εξαρτημένος: υπόθεση: νόθη αφαιρετική απόλυτη υποθετική μετοχή (intercepta eristula) [si + υποτακτική ΠΡΚ – intercepta sit]
απόδ.  υποτακτική ΕΝΣ σε δευτερεύουσα βουλητική πρόταση (ne cognoscantur)

si intecepta erit, nostra consilia ab hostibus cognoscentur.
ανεξάρτητος: υπόθ.  si + οριστική Σ.Μ. (intercepta erit)
απόδ.  οριστική ΜΕΛΛ. σε κύρια πρόταση (cognoscentur)
Α΄ Είδος – Ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον)

Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amemtum tragulae adliget et intra castra abiciat.
εξαρτημένος: υπόθ.  si non + υποτακτική ΕΝΣ (possit)
απόδ.  υποτακτικές ΕΝΣ σε δευτερεύουσες βουλητικές προτάσεις (adliget, abiciat)

Επειδή η απόδοση δεν είναι κύρια πρόταση αλλά δευτερεύουσες βουλητικές προτάσεις,  ο υποθετικός λόγος είναι εξαρτημένος. Μετατρέπουμε τις δευτερεύουσες βουλητικές (πλάγιος λόγος επιθυμίας) σε κύριες προτάσεις επιθυμίας.  epistulam ad amentum tragulae adligα et intra castra abice

 Με απόδοση προστακτική  μπορεί να εκφέρεται μόνο το α΄είδος ,η ανοιχτή υπόθεση.

 Ανεξάρτητος ο υποθετικός λόγος θα έχει την εξής μορφή:

si adire non poteris, epistulam ad amemtum tragulae adligα et intra castra abice

Υπόθεση:si non + οριστική ΜΕΛΛ. (poteris/potes)
Απόδοση :προστακτικές ΕΝΣ σε κύριες προτάσεις. (adliga, abice)
Α΄ Είδος – Ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον –

Κείμενο 49:

experiri enim volui, quam aequo animo me ferro essem interemptura, si tibi consilium non ex sententia cessisset.

Υπόθεση: si non + υποτακτική ΥΠΣ (non cessisset)
Απόδοση :υποτακτική ΠΡΤ ενεργητικής περιφραστικής συζυγίας (interumptura essem)

Επειδή η απόδοση δεν είναι κύρια πρόταση αλλά πλάγια ερωτηματική , ο υποθετικός λόγος είναι εξαρτημένος. Μετατρέπουμε την πλάγια ερώτηση σε ευθεία  ερώτηση:

 quam aequo animo me ferro interimam?

 Αφού η  απόδοση είναι οριστική ,συνεπάγεται ότι ο υποθετικός λόγος είναι α’ είδους και έτσι η υπόθεση πρέπει να εκφέρεται με οριστική

Ανεξάρτητος ο υποθετικός λόγος θα έχει την εξής μορφή:

si tibi consilium non ex sententia cesserit, quam aequo animo me ferro interimam.
Υπόθεση.  si non + οριστική Σ.Μ. (non cesserit)
Απόδοση: οριστική ΜΕΛΛ. (interimam)
Α΄ Είδος – Ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον