Σενάριο διδασκαλίας στην ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ του Κ. Θεοτόκη

ΕΣΠΑ 2007-13\Ε.Π. Ε&ΔΒΜ\Α.Π. 1-2-3
«Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών στις 8 Π.Σ., 3 Π.Σ.Εξ., 2 Π.Σ.Εισ.»
Με συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε. Κ. Τ.)

ΜΕΙΖΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ
www.epimorfosi.edu.gr
ΕΝΤΥΠΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ
(Σχέδια Μαθήματος, Εκπαιδευτικά Σενάρια)

1) ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

1.1 Τίτλος Διδακτικής Πρακτικής
H ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ του Κ. Θεοτόκη. Μια προσέγγιση των δύο αξιών μέσα από τη συγκριτική εξέταση λογοτεχνικών κειμένων.

1.2 Δημιουργός
Ονοματεπώνυμο: Παπακώστα Τριανταφυλλιά

Πατρώνυμο: Δημήτριος

Ιδιότητα: Εκπαιδευτικός

Στοιχεία Οργανικής Θέσης: 2ο ΓΕΛ Ελευθερίου -Κορδελιού

Ταχυδρομική Διεύθυνση:25ης Μαρτίου 2

E-mail: flippap@mail.com

Δικτυακός τόπος / blog:

Η συγκεκριμένη Διδακτική Πρακτική έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο κάποιου εκπαιδευτικού προγράμματος; ΟΧΙ


1.3 Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές
Γνωστικό/-ά αντικείμενο/-α της Διδακτικής Πρακτικής:
Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β Ενιαίου Λυκείου
Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειμένου
Κ.Θεοτόκη:Η τιμή και το χρήμα
Συμβατότητα με το ΑΠΣ & το ΔΕΠΠΣ.
Η ενότητα είναι συμβατή με το ΑΠΣ και το ΔΕΠΠΙΣ καθώς ανταποκρίνεται στην επιδίωξη του ΑΠΣ,να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μαθητών για τη λογοτεχνία, να ενισχύσει την κριτική ικανότητα με τη συγκριτική εξέταση παράλληλων κειμένων από διάφορες περιόδους της λογοτεχνίας, να δώσει τη δυνατότητα να προσεγγίσουν διαθεματικά ένα κείμενο, ώστε να υπάρχει διασύνδεση και επικοινωνία των μαθησιακών αντικειμένων. Αξιοποιούνται συμπληρωματικά οι ΤΠΕ με την προβολή της ταινίας της Τ. Μαρκετάκη, και την παρακολούθηση μελοποιημένων αποσπασμάτων του Ερωτόκριτου και της Ερωφίλης
Συμβατότητα με τις αρχές και τους στόχους των νέων προγραμμάτων σπουδών του Νέου Σχολείου
Η διδασκαλία της ενότητας είναι συμβατή με τους στόχους των νέων προγραμμάτων σπουδών του Νέου Σχολείου, διότι βασίζεται στην ομαδοσυνεργατική μάθηση ,κάνει το μαθητή συμπαραγωγό της γνώσης με τη συμπλήρωση και παρουσίαση των φύλλων εργασίας, δίνει ρόλους στους μαθητές. Οι μαθητές έρχονται σε επαφή με την ψηφιακή επικοινωνία. Αξιοποιήθηκαν διάφορες τεχνικές διδασκαλίας , όπως ο καταιγισμός ιδεών , ο κινηματογράφος , η μουσική και η μελέτη του κοινωνικού και πολιτικού περιβάλλοντος στο οποίο έζησαν οι ήρωες του Θεοτόκη.



1.4 Βαθμίδα Εκπαίδευσης / Τάξεις στις οποίες θα το εφαρμόσατε
Βαθμίδα εκπαίδευσης στην οποία αφορά η Διδακτική Πρακτική:
Δευτεροβάθμια
Τάξη ή τάξεις στις οποίες θα το εφαρμόσατε Β Λυκείου
Υπήρξε συνεργασία τάξεων του ίδιου σχολείου ή συνεργασία τάξεων διαφορετικών σχολείων;
ΟΧΙ


1.5 Είδος Διδακτικής Πρακτικής

Σημειώστε αυτό / αυτά που κρίνετε ότι ανταποκρίνονται καλύτερα στην πρότασή σας:

1. Σχέδιο Μαθήματος (σχέδιο για διδασκαλία 45’ ή λιγότερο ή διδακτικό δίωρο). Χ
2. Ακολουθία Σχεδίων Μαθήματος με μεγαλύτερη διάρκεια (Σενάριο Διδασκαλίας).
3. Ολοκληρωμένη παιδαγωγική δραστηριότητα στη σχολική τάξη.
4. Επιτυχημένο project που υλοποιήθηκε στη διάρκεια του σχολικού έτους.
5. Λειτουργικός τρόπος υπέρβασης των δυσκολιών του αναλυτικού προγράμματος.
6. Εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε σε κάποιο διδακτικό αντικείμενο ή σε κάποια δράση.
7. Επιτυχημένο παράδειγμα συνεργατικής διδασκαλίας στο σχολείο.
8. Αποδοτική περίπτωση ευρύτερης συνεργασίας μεταξύ συναδέλφων.
9. Πρακτική λειτουργικής συνεργασίας με τους γονείς / κηδεμόνες των μαθητών ή την τοπική κοινωνία.
10. Πρακτική αποδοτικής αντιμετώπισης και διαχείρισης προβληματικών καταστάσεων και κρίσεων στο σχολείο ή στην τάξη.
11. Καλές Πρακτικές με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών ή την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας (συνεργασία με άλλες τάξεις / με άλλα σχολεία). Χ
12. Άλλο
1.6 Σκοπός & Στόχοι της Διδακτικής Πρακτικής
Γενικός Σκοπός Να κατανοήσουν οι μαθητές τον καταλυτικό ρόλο του χρήματος , της τιμής και του έρωτα ,όπως διαφαίνεται στο έργο του Θεοτόκη αλλά και σε άλλα κείμενα της λογοτεχνίας: στην Αντιγόνη του Σοφοκλή, τον Ερωτόκριτο ,την Ερωφίλη και τη Στέλλα Βιολάντη του Ξενόπουλου. Να ασκηθούν στη συγκριτική και διαθεματική προσέγγιση κειμένων διαφόρων εποχών. Να γνωρίσουν την κοινωνία της Κέρκυρας του 1900 και να διεισδύσουν στις κοινωνικές διαφορές, στη διαφθορά του πολιτικού συστήματος, στη θέση της γυναίκας, στο θεσμό της προίκας. Να διαπιστώσουν πως μπορεί να χρησιμοποιηθούν οι ΤΠΕ στη διδασκαλία της λογοτεχνίας. Να εστιάσουν την προσοχή τους στα λογοτεχνικά ρεύματα από τα οποία επηρεάστηκε ο Θεοτόκης.Να ασκηθούν στην ομαδοσυνεργατική μάθηση.

Επιμέρους Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείμενο και ως προς τη μαθησιακή διαδικασία.
. Να ψυχογραφήσουν το χαρακτήρα των γυναικείων μορφών του αποσπάσματος και να μελετήσουν τη θέση της γυναίκας μέσα από την παράλληλη εξέταση της φόνισσας του Παπαδιαμάντη και το θεσμό της προίκας του Ανδρέα Λασκαράτου. Να εντοπίσουν την πολιτική διαφθορά και την παρανομία στην Κέρκυρα του 1900. Να συγκρίνουν τη σύγκρουση με τις καθιερωμένες αξίες τόσο της Ρήνης όσο και της Αντιγόνης και της Στέλλας Βιολάντη . Να βρουν ομοιότητες ως προς το ηθικό δίλημμα και την τελική απόφαση της Ρήνης παράλληλα με τον Πλατωνικό διάλογο Κρίτων’’ και τους ‘’Ελεύθερους Πολιορκημένους’’.. Να διαπιστώσουν πώς το χρήμα διαμορφώνει τους χαρακτήρες. Να παρατηρήσουν την παντοδυναμία του έρωτα μέσα από τη συγκριτική μελέτη των παράλληλων κειμένων. Να μελετήσουν τα στοιχεία του ρεαλισμού και του Νατουραλισμού που υπάρχουν στο απόσπασμα του Θεοτόκη και να διακρίνουν τις αφηγηματικές τεχνικές. Να παρατηρήσουν ότι οι έννοιες τιμή και χρήμα διαχρονικά επηρεάζουν τις σχέσεις των ανθρώπων.
Σημειώστε αν αξιοποιούνται εκπαιδευτικά λογισμικά και υπηρεσίες των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ)

Αξιοποιείται το διαδίκτυο καθώς προβάλλονται αποσπάσματα από την ταινία της Τώνιας Μαρκετάκη :Η τιμή και το χρημα , το τραγούδι της Δ. Γαλάνη ΄’’τιμή δεν έχει η αγάπη.΄΄ το χορικό του έρωτα από την Ερωφίλη του Γ. Χορτάτση και’’Γροικήσατε του ερωτα’’ από τον Ερωτόκριτο του Β.Κορνάρου.

1.7 Εκτιμώμενη διάρκεια
• Ώρα έναρξης: Έχει προηγηθεί η ανάγνωση του αποσπάσματος λόγω της μεγάλης έκτασης.

• Διάρκεια :Η διδακτική διαδικασία μπορεί να ολοκληρωθεί σε 2 διδακτικές ώρες

2) ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

2.1 Γενική Περιγραφή Διδακτικής Πρακτικής
Οι μαθητές, από το προηγούμενο μάθημα, έχουν μοιραστεί σε 6 ομάδες των 4 ατόμων ύστερα από κλήρωση και έχουν ενημερωθεί ότι το μάθημα θα γίνει στην αίθουσα πληροφορικής.
Α φάση διδασκαλίας(1η διδακτική ώρα): Οι μαθητές παίρνουν θέση στον κύκλο .Με την τεχνική του καταιγισμού ιδεών καλούνται να πουν αυθόρμητα τους συνειρμούς που τους γεννά το άκουσμα των λέξεων :τιμή-χρήμα .Δύο μαθητές καταγράφουν στον πίνακα τις ιδέες τους
Β φάση διδασκαλίας.οι μαθητές πληκτρολογούν τη διεύθυνση http://kmas01.pblogs.gr/2009/04/h-timh-ths-agaphs-h-tainia.html και ακούν αρχικά το τραγούδι της Δ. Γαλάνη «τιμή δεν έχει η αγάπη» και στη συνέχεια επιλεγμένα αποσπάσματα της ταινίας συνολικής διάρκειας 15 λεπτών .Συγκεκριμένα προβάλλονται οι εξής σκηνές:00:00-06:00,08:42-10:25 και 1:42-1:48 λεπτά.
Στη δεύτερη ώρα τους δίνονται τα φύλλα εργασίας και κάθονται στις ομάδες τους. Γ φάση διδασκαλίας:Με τη συμπλήρωση των φύλλων εργασίας επανερχόμαστε στον κύκλο και κάθε ομάδα παρουσιάζει τις εργασίες της. Το δίωρο κλείνει με τον αναστοχασμό και την αξιολόγηση της ομαδοσυνεργατικής διαδικασίας . Στο τέλος πληκτρολογούν τη διεύθυνση http://www.youtube.com/watch?v=cgHMPtNKW04 και http://www.youtube.com/watch?v=3PLRvdml9AM, για να ακούσουν μελοποιημένα «το χορικό του έρωτα» από την Ερωφίλη και το «Γροικήσατε του έρωτα» από τον Ερωτόκριτο αντίστοιχα.
2.2 Φύλλα Εργασίας

1o ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Σας δίνεται α)το απόσπασμα του σχολικού βιβλίου «η τιμή και το χρήμα»
 β) από μετάφραση οι στίχοι 295-301 από την Αντιγόνη του Σοφοκλή της Β λυκείου

ΚΡΕΩΝ :"Γιατί καμιά συνήθεια ανάμεσα στους ανθρώπους δεν βλάστησε άλλη τόσο κακή σαν το χρήμα. Αυτό και πόλεις κυριεύει, αυτό και ξεσπιτώνει άντρες , αυτό και καθοδηγεί και διαστρέφει τις δίκαιες γνώμες των ανθρώπων, ώστε να στρέφονται σε αισχρές πράξεις. Δείχνει δε στους ανθρώπους να κάνουν πανουργίες και να γνωρίζουν κάθε ανόσιο έργο.''

γ)η πράξη Γ ,σκηνή Ε από την Ερωφίλη του Γ. Χορτάτση από το βιβλίο κειμένων της Α Λυκείου

Tου πλούτου αχορταγιά, τση δόξας πείνα,

του χρουσαφιού ακριβειά καταραμένη,

πόσα για σας κορμιά νεκρά απομείνα,

πόσοι άδικοι πολέμοι σηκωμένοι,

πόσες συχνιές μαλιές συναφορμά σας

γροικούνται ολημερνίς στην οικουμένη!

Στον Aδην ας βουλήσει τ’ όνομά σας

κι όξω στη γη μην έβγει να παιδέψει

νου πλιόν ανθρωπινόν η ατυχιά σας.

Γιατί, ως θωρώ, από κει σας είχε πέψει

κιανείς στον κόσμο δαίμονας να ‘ρθήτε,

τσ’ ανθρώπους μετά σας να φαρμακέψει.

Tη λύπηση μισάτε, και κρατείτε

μακρά τη δικιοσύνη ξορισμένη,

κι ουδέ πρεπό μηδ’ όμορφο θωρείτε.

Για σας οι ουρανοί ‘ναι σφαλισμένοι

κ’ εδώ στον κόσμο κάτω δε μπορούσι

να στέκουν οι αθρώποι αναπαημένοι·

με τσ’ αδερφούς τ’ αδέρφια πολεμούσι

κι οι φίλοι τσι φιλιές τωνε απαρνούνται

και τα παιδιά τον κύρη τως μισούσι.

Πλούτη καταραμένα, ποιος σας φίλος

με ξένους, μ’ εδικούς, με την καρδιά του

δεν είναι λυσσασμένος κι άγριος σκύλος;

Eκδοση «Eρωφίλη» επιμέλεια Στυλιανός Aλεξίου και Mάρθα Aποσκίτη, εκδ. «στιγμή», Aθήνα 2001.

δ) απόσπασμα από το λόγο «περί ύψους» Ανωνύμου του Έλληνος από το βιβλίο κειμένων Α Λυκείου,σελ.152:»Δεν πωλείται………..και να πεινα;»

 Δέν πωλείται ίσως ή δικαιοσύνη διά τού χρυσού; Δέν άγοράζονται ίσως οί κριταί διά τού χρυσού; Δέν σκεπάζει ίσως ό πλούσιος τάς άνομίας του διά τού χρυσού; Δέν χάνει ίσως ό πτωχός τά δίκαιά του διά τής έλλείψεως τού χρυσού (1); Διατί, τάχατες, νά βλέπωμεν ένα άνθρωπον νά όρίζη άλλους άνθρώπους, καί δέκα άνθρωποι νά τρέχουν όπισθεν είς τόν ένα, ώσάν νά ήτον αύτοί χοίροι, καί αύτός χοιροβοσκός; Τί περισσότερον άπό τούς άλλους έχει αύτός, όπού τόσον αύστηρώς καί ύπερηφάνως κτυπά, ύβρίζει καί καταφρονεί τούς άλλους; Διατί, διατί, ό ένας νά όνομάζεται δούλος καί ό άλλος κύριος; Διατί ό πλούσιος νά τρώγη, νά πίνη, νά κοιμάται, νά ξεφαντώνη, νά μή

κοπιάζη καί νά όρίζη, ό δέ πτωχός νά ύπόκειται, νά κοπιάζη, νά δουλεύη πάντοτε, νά κοιμάται κατά γής, νά διψή, καί νά πεινά;

Αφού διαβάσετε τα αποσπάσματα να καταγράψετε:
1.Ποια δύναμη έχει το χρήμα στο απόσπασμα του Θεοτόκη; Πώς επηρεάζει τις σχέσεις Αντρέα- Ρήνης;





2.Τι προκαλεί στις σχέσεις των ανθρώπων η ακόρεστη επιθυμία του χρήματος στο χορικό από την Ερωφίλη;





3.Πώς επηρεάζεται η ισονομία ,η δικαιοσύνη , ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το χρήμα, σύμφωνα με τον Ανώνυμο;




4Ποιός ο ρόλος του χρήματος σύμφωνα με τον Κρέοντα;






5.Στη σημερινή κοινωνία πιστεύετε ότι μπορεί να έχει ισχύ ό,τι διαχρονικά παρατηρήσατε για τη δύναμη του χρήματος;





2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Σας δίνεται α) απόσπασμα από την Αντιγόνη του Σοφοκλή,στίχοι 450-460,από μετάφραση.

ΑΝΤΙΓΟΝΗ: Ναι, γιατί δεν ήταν ο Δίας αυτός που είχε διακηρύξει σʼ εμένα αυτά, ούτε η θεία Δίκη που κατοικεί μαζί με τους θεούς του κάτω κόσμου όρισε τέτοιους νόμους μέσα στους ανθρώπους. Ούτε μπορούσα να φανταστώ ότι τα δικά σου κηρύγματα έχουν τόση δύναμη, ώστε να μπορείς (εσύ), αν και ( είσαι) θνητός, να ξεπεράσεις τους άγραφους και απαρασάλευτους νόμους των θεών. Γιατί δεν υπάρχουν αυτά σήμερα βέβαια και χτες , αλλά έχουν αιώνια ισχύ, και κανείς δε γνωρίζει από πότε εμφανίστηκαν. Κι ούτε μπορούσα εγώ, επειδή φοβήθηκα την αλαζονεία κανενός ανθρώπου, να παραβώ αυτά, και γιʼ αυτό να βρώ τιμωρία μπροστά στους θεούς. Γιατί ήξερα πολύ καλά πως θα πεθάνω, πώς όχι; Κι αν ακόμα εσύ δεν είχες βγάλει τη διαταγή (σου). Αν όμως θα πεθάνω πριν από το μοιραίο χρόνο κέρδος εγώ αυτό το θεωρώ. Γιατί όποιος ζει μέσα σε μεγάλη δυστυχία, όπως εγώ, πώς δεν έχει αυτός κέρδος όταν πεθάνει; Έτσι και για ʼμένα τουλάχιστον, να έχω αυτή τη μοίρα δε με λυπεί καθόλου. Αλλά αν ανεχόμουν το πτώμα του αδελφού από την ίδια μάνα να μένει άταφο μετά τον θάνατό του, για ʼ κείνα θα λυπόμουν , για τούτα εδώ όμως, δε λυπάμαι. Αν όμως τώρα σου φαίνομαι ότι τυχαίνει να κάνω ανοησίες, ίσως από έναν ανόητο θεωρούμαι ανόητη.

Β)απόσπασμα από τη Στέλλα Βιολάντη του Γρ. Ξενόπουλου,κείμενα β Λυκείου,σελ104-105 «Όχι,χίλιες φορές όχι……..Εγώ είμαι η Στέλλα Βιολάντη.»

-Όχι, χίλιες φορές όχι! Ό,τι έκαμα ήταν κακό, το ξέρω· μα το έκαμα τώ­ρα. Του έγραψα «είμαι δική σου», και θα είμαι για πάντα. Ναι, να πέσω στα πόδια του πατέρα μου, και να του φιλήσω τα χέρια, και να του γυρέψω συ­χώρεση γι' αυτό που έκαμα, έτσι χωρίς να θέλω, σε μια στιγμή τρέλας, αδυ­ναμίας... Μα να με συχωρέσει κι εκείνος και να μου δώσει το Χρηστάκη... Α, μη σου κακοφαίνεται και σώπα! Καλός, κακός, αυτός είναι τώρα για μέ­να. Ακούστηκα μαζί του, και αυτό μου φθάνει. Έπειτα, τι σας μέλει εσάς; Εγώ θα είμαι ευτυχισμένη, εμένα μ' αρέσει. Πως είναι φτωχός; Πφ! βλέπω τι ευτυχία που έχετε οι πλούσιοι στα σπίτια σας... Επιτέλους αλλιώτικα δε γίνεται· άλλον εγώ δεν παίρνω!

-Μα ορίζεις εσύ τον εαυτό σου; επρόλαβε να ρωτήσει η Βιολάνταινα.

-Τον ορίζω!

-Όχι· ο πατέρας σου σε ορίζει· ο πατέρας σου ορίζει και μένα και το Νταντή, και τη Νιόνια και όλους.

-Δεν ξέρω για σας, μα εμένα δε με ορίζει. Εγώ, εγώ ορίζω τον εαυτό μου· να, κοίταξε, τον ορίζω!... τον ορίζω!...

Κι έκαμψε το δάχτυλο της, και το εδάγκασε στον κόμπο με λύσσα, καθώς μιλούσε. Και ο πόνος έδωσε στη φωνή της κάτι το απείρως τραγικό· και η Βιολάνταινα, και αυτή ακόμη, αισθάνθη ότι ήταν μεγάλη η στιγμή εκείνη.

-Τι θέλεις να πεις μ' αυτό; ρώτησε με τρόμο.

-Να, ότι τον εαυτό μου τον κάνω ό,τι θέλω... Μπορώ να κόψω τώρα το χέρι μου και να το πετάξω από το παράθυρο; Ε, ορίζω τον εαυτό μου. Ο πα­τέρας μου τίποτα δεν μπορεί να κάμει· πως θα με δείρει; πως θα με κλείσει; πως θα με σκοτώσει; Τι με τούτο; Πάλι εγώ κάνω ό,τι θέλω -τον εαυτό μου-και σα δε θέλω εγώ, άλλον άνθρωπο δεν παίρνω. Όχι· ποτέ δε θα με δώσει σε όποιον θέλει εκείνος. Σας το λέω για να το ξέρετε μια για πάντα, γιατί δεν θα το ξαναπώ: Ή το Χρηστάκη ή κανέναν. Εγώ είμαι η Στέλλα του Βιολάντη!

Και γ) το απόσπασμα του βιβλίου από το έργο του Θεοτόκη η τιμή και το χρήμα .

Πώς παρουσιάζονται μέσα από τα λογοτεχνικά κείμενα οι γυναικείες μορφές που έρχονται σε σύγκρουση με καθιερωμένες αξίες και σπάνε τα δεσμά της εποχής τους;
1.Τινάζοντας από πάνω της όλες τις κοινωνικές προκαταλήψεις η Ρήνη απελευθερώνεται κοινωνικά και ηθικά.( Παγανός) Επιβεβαιώνετε η παραπάνω άποψη από το απόσπασμα;






2.Ποια έννοια έχει η τιμή και η αξιοπρέπεια για τη Στέλλα Βιολάντη;





3. .Με ποιόν συγκρούεται η Αντιγόνη και ποιες αξίες βάζει πάνω από τη ζωή της και την εξουσία;





4. Ποια κοινά στοιχεία διαπιστώνετε ανάμεσα στις τρεις ηρωίδες;





3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΜΑΔΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΩΝ
Ποια στοιχεία για την κοινωνία της Κέρκυρας των αρχών του περασμένου αιώνα μας δίνει το κείμενο; Παράλληλα κείμενα : α) απόσπασμα από τη φόνισσα του Παπαδιαμάντη του σχολικού βιβλίου ,σελ 44 

  Η Χαδούλα, η λεγομένη Φράγκισσα, ή άλλως Φραγκογιαννού, ήτο γυνή σχεδόν εξηκοντούτις, καλοκαμωμένη, με αδρούς χαρακτήρας, με ήθος ανδρικόν, και με δύο μικράς άκρας μύστακος άνω των χειλέων της. Εις τους λογισμούς της, συγκεφαλαιούσα όλην την ζωήν της, έβλεπεν ότι ποτέ δεν είχε κάμει άλλο τίποτε ειμή να υπηρετή τους άλλους. Όταν ήτο παιδίσκη, υπηρέτει τους γονείς της. Όταν υπανδρεύθη, έγινε σκλάβα του συζύγου της – και όμως, ως εκ του χαρακτήρος της και της αδυναμίας εκείνου, ήτο συγχρόνως και κηδεμών αυτού· όταν απέκτησε τέκνα, έγινε δούλα των τέκνων της· όταν τα τέκνα της απέκτησαν τέκνα, έγινε πάλιν δουλεύτρια των εγγόνων της.
   
[2. Να μην σώσουν]

Όλ’ αυτά τα ενθυμείτο, και οιονεί τα ανέζη η Φραγκογιαννού, κατά τας μακράς εκείνας αΰπνους νύκτας του Ιανουαρίου, ενώ ο βορράς ηκούετο εκ διαλειμμάτων να συρίζη έξω, πλήττων τας κεράμους, και κάμνων να ηχώσι τα παράθυρα, οπότε ηγρύπνει παρά το λίκνον της μικράς εγγονής της. Ήτο ήδη τρίτη ώρα μετά τα μεσάνυκτα, και ο πετεινός ελάλησε και πάλιν. Το θυγάτριον, το οποίον μόλις είχεν ησυχάσει προ μικρού, άρχισε να βήχη εκ νέου οδυνηρώς. Είχεν έλθει ασθενικόν εις τον κόσμον, και προσέτι, φαίνεται ότι είχε κρυώσει την τρίτην ημέραν, εις τα «κολυμπίδια», όταν το είχαν λούσει εντός της σκάφης, και κακός βήχας το είχε κολλήσει. Η Φραγκογιαννού απλήστως από ημερών παρεμόνευε να ίδη συμπτώματα σπασμών εις το μικρόν ασθενές πλάσμα –επειδή τότε ήξευρεν ότι αυτό δεν θα εσώζετο– πλην ευτυχώς τοιούτον πράγμα δεν έβλεπε. «Είναι για να βασανίζεται και να μας βασανίζη», είχεν υποψιθυρίσει, χωρίς κανείς να την ακούση, μέσα της.
     Την στιγμήν ταύτην, η Φραγκογιαννού άνοιξε τα κλειστά αγρυπνούντα όμματα, κ’ εκούνησε το λίκνον. Συγχρόνως ηθέλησε να δώση το σύνηθες ρευστόν εις το πάσχον μωρόν.
     – Ποιος βήχει; ηκούσθη μία φωνή όπισθεν του μεσοτοίχου.
     Η γραία δεν απήντησεν. Ήτο Σάββατον εσπέρας, και ο γαμβρός της είχε πίει ένα ρακί παραπάνω, πριν δειπνήση· ομοίως είχε πίει, μετά το δείπνον, κ’ ένα μεγάλο ποτήρι από λάκυρον κρασί, διά να ξεκουρασθή από τα μεροκάματα όλης της εβδομάδος. Λοιπόν, ο Νταντής, επειδή είχε πίει αρκετά, αναλόγως, ωμιλούσε μέσα στον ύπνο του, ή μάλλον παραμιλούσε.
     Το μωρόν δεν εδέχθη την ρανίδα του ρευστού εις το στόμα, αλλά την ελάκτισε με την γλωσσίτσαν του, εν τη ορμή του βηχός, όστις είχεν αυξήσει λίαν αλγεινώς.
     – Σκασμός!... είπε πάλιν ο Κωνσταντής, ο πατήρ τού βρέφους, μέσα στον ύπνο του.
     – Και πλαντασμός!... προσέθηκε μετ’ ειρωνείας η Φραγκογιαννού.
     Η λεχώνα εξαφνίσθη μέσα στον ύπνο της, ακούσα ίσως τον βήχα του μικρού, και άμα τον αλλόκοτον βραχύν διάλογον, όστις διημείφθη μέσω του ξυλοτοίχου μεταξύ του κοιμωμένου και της αγρυπνούσης.
     – Τ’ είναι, μάννα; είπεν ανασηκωθείσα η Δελχαρώ. Δεν είναι καλά το παιδί;
     Η γραία εμειδίασε στρυφνώς εις το τρομώδες φως του μικρού λύχνου.
     – Σα σ’ ακούω, δυχατέρα!...
     Αυτό το «σα σ’ ακούω, δυχατέρα» ελέχθη με τόνον πολύ αλλόκοτον. Άλλως δεν ήτο η πρώτη φορά, καθ’ ην η νεαρά μήτηρ ήκουε τοιούτον τι εκ μέρους της μητρός της. Ενθυμείτο ότι και άλλοτε συνέβη, η γραία μεταξύ γυναικών και γραϊδίων της γειτονιάς, να εκφράση, μετά σείσματος εκφραστικού της κεφαλής, εις ώρας καθ’ ας εγίνετο λόγος περί της μεγάλης πληθώρας των νεαρών κορασίων, περί της σπάνεως, περί του ξενιτευμού και των υπέρμετρων απαιτήσεων των γαμβρών, περί των βασάνων όσα υπέφερε μία χριστιανή διά να αποκαταστήση «τ’ αδύνατα μέρη», τουτέστι τα θήλεα, να εκφράση, λέγω, παραπλήσια αισθήματα. Όταν μάλιστα η μήτηρ της ήκουε περί αρρώστιας μικρών κορασίδων είχεν ακουσθή, σείουσα την κεφαλήν, να λέγη:
     – Σα σ’ ακούω γειτόνισσα!... «Δεν είναι χάρος, δεν είναι βράχος;» επειδή συνήθιζε πολύ συχνά να εκφράζεται με παροιμίας λίαν εκφραστικάς. Και άλλοτε πάλιν την ήκουσαν να δογματίζη ότι ο άνθρωπος δεν συμφέρει να κάμνη πολλά κορίτσια, και ότι το καλύτερον είναι να μη πανδρεύεται κανείς. Η δε συνήθως ευχή της προς τα μικρά κοράσια ήτο «να μη σώσουν!... Να μην πάνε παραπάνω!»
     Και άλλοτε προέβη επί τοσούτον ώστε να είπε:
     – Τι να σας πω!... Έτσι του ’ρχεται τ’ ανθρώπου, την ώρα που γεννιώνται, να τα καρυδοπνίγη!...


  και β) «η προίκα» του Ανδρέα Λασκαράτου, κείμενα Α Λυκείου,σελ.267
Α) Ποια είναι η θέση της γυναίκας; Να δείτε παράλληλα και τις τρεις γυναικείες μορφές :Φραγκογιαννού ,Τρινκούλαινα , Ρήνη





Β)Τι παρατηρείτε για το θεσμό της προίκας; Να εξετάσετε συγκριτικά και το απόσπασμα « η προίκα» του Ανδρέα Λασκαράτου.





Γ)Ποιες παρατηρήσεις μπορείτε να κάνετε σχετικά με το πολιτικό σύστημα και τη διαφθορά; Υπάρχουν ομοιότητες με τη σημερινή εποχή;





Δ) Παρανομία και ηθική διαφθορά




4ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Σας δίνεται α) απόσπασμα από το φιλοσοφικό διάλογο «Κρίτων» του Πλάτωνα που διδαχθήκατε στη Γ Γυμνασίου


Β)απόσπασμα από τους Ελεύθερους πολιορκημένους του Σολωμού από το βιβλίο κειμένων της Α Λυκείου,σελ.223,απόσπασμα 7
Γ) Απόσπασμα από την Αντιγόνη του Σοφοκλή:στίχοι:450-460
Και δ) Το απόσπασμα από την Τιμή και το χρήμα του Θεοτόκη.
Να μελετήσετε τα αποσπάσματα και να γράψετε τις παρατηρήσεις σας σχετικά με το ηθικό δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι ήρωες:
1.Ποιο είναι το δίλημμα που αντιμετωπίζει ο Σωκράτης και ποια η τελική του στάση;




2.Με ποιον πειρασμό έρχονται αντιμέτωπες οι Μεσολογγίτισσες στους Ελεύθερους πολιορκημένους;





3.Στο δίλημμα ζωή ή θάνατος πως απαντά η Αντιγόνη και γιατί;




4.Η Ρήνη τι θα επιλέξει στο τέλος του διηγήματος και γιατί ;




5ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΜΑΔΑ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ
Α) Αφού διαβάσετε τα χαρακτηριστικά του ρεαλισμού και του νατουραλισμού από την εισαγωγή του βιβλίου,σελ.14-15 να βρείτε στοιχεία από το έργο του Θεοτόκη που να δικαιολογούν την ένταξη του στα αντίστοιχα ρεύματα.
1. Στοιχεία Νατουραλισμού




2.Ρεαλιστικά στοιχεία




Β)Θα μπορούσατε να χαρακτηρίσετε το έργο ψυχογραφικό ;
1. Ποιες ψυχολογικές διακυμάνσεις παρουσιάζει η Ρήνη και ο Αντρέας;




Γ).Ποιες αφηγηματικές τεχνικές εντοπίζεται στο απόσπασμα;




6ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Σας δίνεται α) το Γ στάσιμο από την Αντιγόνη του Σοφοκλή, στίχοι 781-800

ΤΡΙΤΟ ΣΤΑΣΙΜΟ (στ. 781-800)

ΧΟ.     Έρωτα, που δε γονάτισες ποτέ στον πόλεµο, Έρωτα,

που ορµάς και γεµίζεις την πλάση, που στ' απαλά τα

µάγουλα της κόρης νυχτερεύεις, που σεργιανάς τις

θάλασσες και των ξωµάχων τα κατώφλια, κανείς δε σου

γλυτώνει µηδέ θνητός µηδέ αθάνατος· φωλιάζεις στο κορµί

και το µανίζεις.

Εσύ των δικαίων ξεστρατίζεις το νου

και στο χαµό τον σέρνεις·

εσύ και τούτη την αµάχη φούντωσες

µέσα σ' αυτό το σόι-

της γόνιµης νύφης νικά

λαγαρός των βλεφάρων ο πόθος

που κυβερνά συντροφικά

µε τους άλλους θεσµούς τους µεγάλους.

Η Αφροδίτη δίχως µέριµνες µας περιπαίζει.

Β)»το χορικό του έρωτα» από την Ερωφίλη του Χορτάτση

Έρωτα, που συχνά σ’ τσι πλια μεγάλους
κι όμορφους λογισμούς κατοικημένος
βρίσκεσαι, τσι μικρούς μισώντας τσ’ άλλους•

κ’ έτσι ’σαι δυνατός και μπορεμένος,
και τόσην χάρην έχου τ’ άρματά σου,
που βγαίνεις πάντα μ’ όλους κερδεμένος•

μάλλιος τόσα ’ν’ τα βρόχια τα δικά σου
γλυκιά, και μετ’ αυτό τόση έχου χάρη,
π’ όποιο κι αν εμπερδέσα ευχαριστά σου.

Κι άγριος ως θέλει να ’ναι και λιοντάρι
πάσα κιανείς, συμπέφτει μετά σένα
και πεθυμά πληγή από σε να πάρει.

Κι όχι οι αθρώποι μόνο γνωρισμένα
σ’ έχουσι τι μπορείς και πόσα ξάζεις,
μα τα βερτόνια αυτά τ’ ακονισμένα

στον ουρανό, όντα θέλεις, ανεβάζεις
μ’ αποκοτιά και δύναμη μεγάλη,
και την καρδιά του Ζευ την ίδια σφάζεις•

και τόση παιδωμή και τόση ζάλη
του δίδεις, απ’ αφήνει το θρονί του
κ’ έρχεται εδώ στη γη με πρόσοψη άλλη.

Γ)»γροικήσατε του έρωτα» από τον Ερωτόκριτο

Και δ) το απόσπασμα του σχολικού βιβλίου «η τιμή και το χρήμα»
Να σχολιάσετε τη δύναμη του έρωτα όπως καταγράφεται σε κάθε έργο αντίστοιχα
1. .Ρήνη- Αντρέας . Πώς επηρεάζει το χρήμα την αγάπη;




2Ερωφίλη




3.Ερωτόκριτος




4 Αντιγόνη





2.3 Υλικοτεχνική Υποδομή

Το εργαστήριο πληροφορικής ,σύνδεση με διαδίκτυο .

3) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ
Η αξιολόγηση της διδακτικής διαδικασίας γίνεται κατά τη φάση της υλοποίησής της ,κατά τη συμμετοχή τους στην διαδικασία του καταιγισμού ιδεών , στην ομαδική συνεργασία για τη συμπλήρωση των φύλλων εργασίας αλλά και στην παρουσίαση της ερευνητικής τους εργασίας .
•
4) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ

Με ατομική μου ευθύνη και σύμφωνα με το άρθρο 8 ν. 1599/1986, ο Δημιουργός που αναφέρεται στην παρ. 1.2 του παρόντος εντύπου, δηλώνω ότι:
1. Το Σχέδιο Διδακτικής Πρακτικής που υποβάλλω είναι δικό μου πρωτότυπο δημιούργημα και δεν προσκρούει σε κανένα δικαίωμα πνευματικής ή βιομηχανικής ιδιοκτησίας τρίτων.
2. Δίνω το δικαίωμα και την άδεια στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το οποίο θα ενεργεί κατά την απόλυτη και ελεύθερη κρίση του, να αξιοποιεί, να διαθέτει, να αναπαράγει ή να διανέμει το υποβληθέν Σχέδιο Διδακτικής Πρακτικής, ολόκληρο ή τμήμα του ή συντετμημένο ή ενσωματωμένο σε άλλο υλικό, για εκπαιδευτικούς και διδακτικούς σκοπούς, με κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως έντυπο ή ηλεκτρονικό.
3. Δηλώνω ότι η πιθανή αξιοποίηση του υλικού αυτού για ερευνητικούς σκοπούς επιθυμώ να γίνει :

Επώνυμα


ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 14/10/11

ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ:ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ